İstanbul Film Festivali 5 Nisan’da kapılarını izleyiciye açıyor. 203 filmin gösterileceği festivalin Ulusal Yarışma filmleri bu yıl Türk sinemasının nabzını tutuyor. Biz de buradan yola çıkarak ne beklemeliyiz onu yazalım dedik…
İstanbul Film Festivali Türk entelektüeli için çok önemlidir. Hele bizim yaştakiler dünya sinemasını bu festivalle tanımıştır. Festivalin sinema kültürümüze yaptığı katkıyı kimse yadsıyamaz. Son 10 yılda ise Festival bir dönüşüm geçirerek daha çok ulusal sinema üzerinde etkisini gösterir oldu. Diğer festivallerin yaşadığı değişim ve yapısal problemler Türk sinemasının kendini gösterdiği en ciddi ortam olarak İstanbul Film Festivali’ni öne çıkardı. Bize dünya sinemasını tanıtarak kimliğini oluşturmuş festivalin ulusal sinemaya dönmesi bir kazanç mıdır o da ayrı bir tartışma konusu. Biz elimizdekinden yola çıkarak festivalin Ulusal Yarışma filmlerinin üzerinden 2017’de Türk sinemasından ne beklemeliyiz onu çıkarmaya çalışalım. Birbirinden yetenekli ve önemli yönetmenlerimizin filmleri dışında daha ilk filmini çekmiş isimler de festivalde kendini gösteriyor. 12 filmin yarıştığı bölümde Yeşim Ustaoğlu’nun Tereddüt filmi daha önce hem vizyona girdiği hem de başka festivallerde gösterildiği için bize tanıdık gelen yapım. Türk sinemasında çok da rastlamadığımız erotik yapısıyla tartışma yaratan film yüzünü eskitmemiş olsaydı festivalin kendine has duyarlılıkları üzerinden ödüle yakın derdik ama bu biraz zor. Diğer ilginç film ise Onur Ünlü’nün Kırık Kalpler Bankası filmi. Ünlü son dönem filmleriyle sinemamıza yaratıcılık anlamında hayat suyu vermekte. Sert ve sıkıcı anlatım tarzı yerine absürt, gerçeküstü ve kesinlikle farklı yapısıyla onun filmleri son dönemin en umut vadeden yapımları. Yönetmenler Pelin Esmer, Orhan Eskiköy, Buğra Gülsoy’un ise merakla beklediğimiz filmleri izleyiciyle buluşacak. Sinema yazarı arkadaşımız Ceylan Özçelik’in filmi Kaygı’yı kişisel olarak merakla bekliyorum. Bütün bu filmlerin çok azını seyrettim. Fakat konularına baktığımda yazının başlığını “Kaptan Kirk bir gün İstanbul Film Festivali’ne giderse” diye atmak geldi içimden. Çünkü bu anlatılan konular ve tarz hem benim için çok bilindik hem de benden olmayan bir dünyaya ait. Zaten Türk sinemasının gerçek derdi de bu bence. Kentli Türk insanını anlatmayan ama yıllardır köy, varoş arasına sıkışmış zorlama bir sinema. Başlıktakı Kaptan Kirk kim acaba? Neyse biz filmlerin konularını kısaca anlatalım size.
BÜTÜN SAADETLER MÜMKÜNDÜR
Yönetmen: Selman Kılıçaslan
Oyuncular: Kemal Uçar, Arif Erkin, Ruhi Sarı, Nilay Erdönmez
Mühendislik öğrencisi Ali, okuduğu küçük şehirden ayrılarak Erasmus projesiyle yurtdışına çıkma hayalleri kurar. Bununla beraber kendisini tanımaya çalıştığı, hayata dair sorular sorduğu bir arayış sürecindedir. Sakin hayatı, türkü kafede solistlik yapan Gülce’den hoşlanmasıyla beraber hareketlenir. Bir hemşire adayı olan Gülce, yaşadığı maddi sıkıntılarını aşmak için Adapazarı’nın eski mahallelerinden birinde yaşlı ve yalnız bir adam olan Mevlüt’ün bakıcılığını yapmaktadır. Gülce’ye yakınlaşarak onu tanımaya başlayan Ali, Mevlüt’ün de hikâyesine ortak olur. Ali arayışını bu karşılaşmanın eşiğinde sürdürür, cevabını kitaplarda bulamayacağı bir soruyla beraber: Bütün saadetler mümkün müdür?
İŞE YARAR BİR ŞEY
Yönetmen: Pelin Esmer
Oyuncular: Başak Köklükaya, Öykü Karayel, Yiğit Özşener
Leyla, gece treniyle çıktığı uzun bir yolculukta manzarayı ve insanları iştahla izlerken hemşirelik öğrencisi Canan’ı fark eder. Bu genç kızı son istasyonda, Yavuz’un evinde, çok ağır bir sorumluluk bekliyordur. Leyla, Canan’ın anlattıklarından ve anlatmadıklarından bir hikâye kurar, kendini kaptırır ve ona eşlik etmeye karar verir. Hikâyenin sonunda bir iyilik meleği mi yoksa bir katil mi olacaklarını henüz bilmiyordur.
KAYGI
Yönetmen: Ceylan Özgün Özçelik
Oyuncular: Algı Eke, Özgür Çevik
Haber kanalında kurgucu olarak çalışan 30’lu yaşlarındaki Hasret uzun süredir aynı kâbusu görmektedir. Gördüğünün aslında hatırladıkları olduğunun farkında değildir. Tekrarlayan kâbusla aklına bir soru düşer: Annesiyle babası trafik kazasında ölmemiş olabilir mi? Toplumsal bellek ve etki alanları temeline oturan psikolojik gerilim Kaygı, müzisyen anne-babası 20 yıl önce trafik kazasında ölen bir kadının kâbusuyla ilerliyor. Hasret, gerçekle sanrının paslaştığı tekinsiz bir ülkede yaşıyor. Geçmişini hafızasında arıyor.
KIRIK KALPLER BANKASI
Yönetmen: Onur Ünlü
Oyuncular: Haluk Bilginer, Serkan Keskin, Hazal Kaya, Taner Ölmez, Tansu Biçer, Osman Sonant, Ahmet Mümtaz Taylan, Şenay Gürler, Nazan Kesal
Osman ve Enis, İstanbul’un en merkezi semtlerinden Galata’da bir amatör futbol takımında top oynayan 20’li yaşlarının sonunda iki genç adamdır. Enis ve Osman’ın amacı, hem takım arkadaşlarıyla birlikte semtteki bankalardan birini soymak hem de son maçı kazanarak ligden düşmemektir. Maç oynanır ve çıkan büyük bir kavga sonucunda yarım kalır. Fakat bu kavga sırasında Osman, karşı takımın organ kaçakçılığıyla ünlü başkanı Rüstem Tor’un zorla yanında tuttuğu Aslım’a âşık olmuştur. Kırık Kalpler Bankası, William Shakespeare’in Romeo ve Jülyet piyesi üzerine kurulmuş, olmayacak bir hayalin peşine takılan üç kahramanın, hüzünlü sonlarına doğru Şekspirvari bir eda ile koşmalarının trajik hikâyesidir.
MAHALLE
Yönetmen: Buğra Gülsoy, Serhat Teoman
Oyuncular: Buğra Gülsoy, Serhat Teoman, Emre Erkan, Selahattin Töz, Hazar Ergüçlü, Selen Öztürk, Gökşen Ateş, Gökhan Soylu
İstanbul’da kenarda köşede kalmış, orta sınıfın hapsolduğu, kendi yasalarını kendi yazan bir mahalle… Ömer, Sabri ve Kenan bu mahallede doğmuş büyümüş üç esnaf, üç arkadaş. Üçü de evli, çocukları var. Bir de mahallenin sözü dinlenen abisi, yasa koyucu ve uygulayıcısı Tahsin… Huzurları, bir gerçeğin ortaya çıkışıyla bozulur.
MARTI
Yönetmen: Erkan Tunç
Oyuncular: Onur Buldu, Sahra Şaş, Öner Erkan, İrem Sak
Hikâyemiz İzmir Torbalı’da, dağlar arasında kalmış, küçük bir tavuk çiftliğinde geçer. Çiftlikte bakıcı olarak çalışan Yakup ve ondan yaşça genç karısı Mediha’nın sıkıcı hayatları ile çiftliğe yardımcı olarak gelen Rıza ve karısı Nurgül’ün görünürde eğlenceli olan hayatları, bu dar ve boğucu bir mekânda kesişecek ve karakterlerin iç dünyalarının ortaya çıkmasına, kendileriyle yüzleşmelerine vesile olacaktır.
MAVİ SESSİZLİK
Yönetmen: Bülent Öztürk
Oyuncular: Teoman Kumbaracıbaşı, Roda Canıoğlu, Korkmaz Arslan
Hakan eski bir güvenlik kuvveti mensubudur. Tedavi gördüğü askeri hastanede, hemşire Ayla’nın özenli bakımı sayesinde kâbuslarıyla savaşımında iyileşme belirtileri gösterir. Uzunca bir süre sonra, kendisine takdim edilen şeref madalyası ve bir miktar para ile taburcu olur. Evine döndüğünde, eşi ve kızının kendisini terk ettiğini görür. Kızı Melis ile buluşması, Hakan’ı kendi geçmişiyle yüzleştirir. Tek başına, İstanbul sokaklarında dolaşır. Karşılaştığı insan manzaraları, ardından Ayla’nın beklenmedik ziyareti, Hakan’ı geçmişte yaptıklarını tekrar tekrar sorgulamaya iter.
MURTAZA
Yönetmen: Özgür Sevimli
Oyuncular: Cezmi Baskın, Meral Çetinkaya, Mine Teber, İncinur Daşdemir, Bülent Düzgünoğlu, Kadir
Sabure ve Murtaza, Malatya’nın dağ köylerinden birinde yaşar. Sabure yıllar önce iki gözünü de kaybetmiştir. Bakımıyla Murtaza ilgilenir. Çocukları İstanbul’da yaşar. Murtaza kasabaya indiği bir gün bakkaldan İstanbul’daki kızını telefonla arar, hasta olduğunu öğrenir. Sabure’ye kızının durumunu söylemeden İstanbul’a gider. Ama kızı o akşam ölür. Murtaza, Sabure’nin de hastalanmaması için ona yalan söyler ve kızının öldüğünü gizler. Ama Sabure gitgide sessizleşir, zamanla yalnızlığı ve umutsuzluğu gün yüzüne çıkar. “Yalan söyleyen mi yoksa yalana maruz kalan mı daha zor duruma düşer? Yalan söylemek her zaman işimizi kolaylaştırır mı? Gerçeğe ait algımız her zaman manipüle edilebilir. Asıl biz, gerçeğe ulaşmak konusunda ne kadar istekli ve ısrarcıyız? Aslında hepimiz birer Pinokyo’yuz.”
SARI SICAK
Yönetmen: Fikret Reyhan
Oyuncular: Aytaç Uşun, Mehmet Özgür, Gökhan Şimşek, Cem Zeynel Kılıç, Tarık Köksal, Akan Atakan, Seher Çuhadar
Artan endüstrileşmeyle birlikte fabrikaların arasında sıkışıp kalmış bir tarla… Ve bu tarlada, büyük maddi sorunlarına rağmen geleneksel yöntemlerde direnip hayata tutunmaya çalışan göçmen bir aile… Bu duruma rağmen en küçük oğul İbrahim, farklı bir geleceğin hayalini kurmaktadır ve kendi kaderini belirleme konusunda kararlıdır. Bölgenin bu acımasız sistemine ek olarak feodal aile yapısının getirdiği baskının da boyunduruğu altındadır. Oysa bir hayali gerçeğe dönüştürmek o kadar da kolay değildir. Eylemleri hem kendisi hem de ailesi için beklenmeyen sonuçlar doğuracaktır. Sarı Sıcak, üretim ilişkilerinin değişmesine paralel olarak sermayenin de el değiştirmesi ve bu değişimden etkilenen insanların hikâyelerini de anlatmayı amaçlıyor.
TAŞ
Yönetmen: Orhan Eskiköy
Oyuncular: Muhammet Uzuner, Jale Arıkan, Ahmet Varlı, Beste Kökdemir
Çocukken geçirdiği bir kaza sonucu bazı zihinsel yetilerini kaybetmiş olan Selim, onu kaldığı devlet yurduna götürmek isteyen Memur adında birinden kaçarken bir evin kapısının önünde yorgunluktan bayılır. Emete, kapıda yatan kişinin, yıllar önce kaybolan oğlu Hasan olduğunu düşünür. Bundan öyle emindir ki, kocasıyla kızını da buna inandırır. Selim’in ansızın kapılarında belirmesi, evin içindeki buzları çözmüş, aileyi yeniden hayatın içine çekmiştir. Selim, uyandığında kendisini Selim olarak tanıtır, ama Emete, oğlunun sırtındaki yarayı ve konuşma bozukluğunu sebep göstererek, bu kişinin Hasan olduğunda ısrar eder. Selim köyden ayrılmak ister fakat Memur hâlâ onun peşindedir, üstelik köylüleri ona karşı kışkırtmaya çalışmaktadır.
TEREDDÜT
Yönetmen: Yeşim Ustaoğlu
Oyuncular: Ecem Uzun, Funda Eryiğit, Mehmet Kurtuluş, Okan Yalabık
Tereddüt, farklı deneyimden, kültürden ve sosyal sınıftan gelmiş iki kadının yollarının kesişmesi ve bir anlamda bu farklılıklara rağmen çok ortak bir açmazın içinde olduklarını fark edişlerini anlatan bir hikâye. Cem ile kusursuz olduğunu düşündüğü bir evlilik sürdüren Şehnaz, 30’larının başında, bir sahil kasabasında mecburi hizmete başlamış bir psikiyatrdır. Henüz 16 yaşındayken zorla evlendirilerek aynı sahil kasabasına getirilmiş Elmas’ın hayatı ise üzerine çok erken yaşta yüklenen bunaltıcı sorumluluklarla geçer. Fırtınalı bir gecenin sabahında yolları kesişen Şehnaz ile Elmas, çok farklı ama aynı görünen sorunlarıyla yüzleşince önlerinde yeni bir kapı aralanacaktır.
ZER
Yönetmen: Kazım Öz
Oyuncular: Nik Xelilaj, Güler Ökten, Levent Özdilek, Füsun Demirel, Tomris İncer, Haleigh Ciel, Teresa Anne Volgenau, Ahmet Aslan
Zer, 1938’de Dersim acılarını yaşayanlardan olan babaannesi Zarife’nin kendisine söylediği şarkının peşinden giden Jan’ın hikâyesidir. Zarife bugüne kadar bu şarkıda kimliğini, geçmişi ve kendisini saklamamıştır. Kanser tedavisi için New York’a getirildiğinde birbirlerini tanıyan Jan ve babaannesi, daha da yakınlaşırlar ve Jan’ın hayatı değişmeye başlar. Jan babaannesinin kendisine söylediği şarkının izini sürmeye karar verir. New York’tan Dersim’e bir arayış hikâyesine çıkan Jan yolunda sonunda kendisine ulaşacak mıdır?
